Verslag 1 Congres en boek over Digitaal Vakmanschap in de Architectuur
20 juni 2016: Gaaf onderwerp! Met die woorden opende dagvoorzitter Frido van Nieuwamerongen het door Booosting georganiseerde congres Digitaal Vakmanschap in de Architectuur op 15 juni in de Berlagezaal van de TU Delft.
Verslag congres en boek over Digitaal Vakmanschap in de Architectuur
De druk bezochte bijeenkomt was de afronding van de driedaagse Workshop Digitaal Vakmanschap. Toelichting op wat tijdens de workshops is gepresteerd, plus een inkadering van digitaal vakmanschap in recente ontwikkelingen, en de lancering van een Booosting boek over het thema vormden het hoofdbestanddeel van het programma.
Positie herwinnen
Koppeling van digitale ontwerpkracht aan nieuwe productiemethoden (3D printing, robotificatie) was de aanleiding voor Booosting om de workshop Digitaal Vakmanschap in de Architectuur, de derde in de reeks Ontwerpen in de Fabriek. Met deze workshops beoogt Booosting de afstand te verkleinen tussen de architect en het bouwen. Van Nieuwamerongen: “Met kennis over digitaal aangestuurde productiemethoden als CNC machines, lasersnijden, robotics, en 3D printing kan de architect zijn ontwerpkwaliteiten direct vertalen naar de productie en zo meer grip en zicht op het maakproces te krijgen.” In de optiek van Van Nieuwamerongen geeft de digitalisering architecten instrumenten in handen om de sinds Brunelleschi ontstane verwijdering tussen ontwerp en bouwproces te niet te doen. Een vlucht naar voren, op de vleugelen van de digitalisering, om weer in het hart van het ontwerp- en bouwproces terecht te komen – is de gedachtegang.
Studio RAP
Dat dat geen hersenschimmige donquichotterie is demonstreerde Wessel van Beerendonk. Met zijn bureau Studio RAP heeft hij het volledige traject van ontwerp van ontwerp tot en met productie volledig in handen. Hij doet dat met eigen software en twee robots. Studio RAP maakte zo onder andere het kantoor SkilledIn-office. Binnenkort gaat Van Beerendonk aan de slag met de productie van abri’s (drie tot vier meter hoog, met een uitkraging van ook weer drie tot vier meter). Mass-customization en volledige robotificatie (zoals in de automobielindustrie) zijn voor Van Beerendonk richtinggevend. Gevraagd naar de rol van materialen gaf hij zijn lezing een ‘zachte’ wending: “Bevraag het materiaal wat het wil zijn.”
Drie teams
Studio RAP was betrokken bij de Workshop Digitaal Vakmanschap in de Architectuur. Drie teams, met elk een constructeur, twee architecten en een adviseur, zijn gedurende drie dagen aan de slag gegaan in de werkplaats van Studio RAP in het Innovation Dock van RDM Makerspace in Rotterdam. Vanuit een digitaal ontwerp zijn door de teams met behulp van robotgestuurde draadsnijders sculpturale objecten gemaakt uit EPS blokken. Rob Korver Area Architekten, en zijn team maakten een sambatrap uit EPS. Korver: “De robot is een verlengstuk van je lichaam, zoals een hamer in je hand dat ook is. Het helpt je mooie dingen te maken.” Daaraan toevoegend: “Ik hoop niet dat straks alles digitaal gaat.”
Overhandiging boek
Nog net voor de pauze – na een intrigerende lezing van Maurice Nio (‘meer robots dat maakt ons meer mens’) vond de heuglijke overhandiging plaats van het boek Digitaal Vakmanschap in de Architectuur, door Van Nieuwamerongen aan prof. Thijs Asselbergs, TU Delft. Salomé Galjaard, Arup, en Pieter Stoutjesdijk, docent TU Delft en oprichter TheNewMakers, lieten na de pauze zien wat digitalisering van ontwerp en productie nu al heeft opgeleverd in hun eigen praktijk. Galjaard over de bekende 3D geprinte stalen knoop en Stoutjesdijk over de moderne variant van de al vijftig jaar bestaande CNC freesmachine. Waarna Marcel Bilow, TU Delft, een tegenlezing hield. Dat ligt hem. “Ik ben altijd ‘tegen’”, begon Bilow mefistofelisch. In 2007 had Bilow al een 3D printer, is hij ook heel enthousiast over. “Maar gebruik hem alleen als het nodig is. Ik heb een zakmes, daar zit een schroevendraaier op. Prima om een schroef los te draaien. Maar als ik tientallen schroeven moet doen pak ik een echte schroevendraaier. Let op wat de opgave is en zoek daar het best passende instrument bij. Dat kan een 3D-printer zijn, maar ook iets anders.Een liefdesbriefje print je ook niet, dat schrijf je met de hand.”
Afsluitend vond een Booosting bestuurswisseling plaats: Joost Heijnis, cepezed, gaf de voorzittershamer over aan Robert Capel, Octatube. Op een middag die bol stond van de digitalisering en de softwarematig aangestuurde communicatie braken zij een lans voor de persoonlijke uitwisseling van informatie. “Dat is nog steeds het meest waardevol.” Dat bevestigde ook de nieuwe voorzitter: “De energie komt uit de persoonlijk interactie.” Waarna in de Berlagezaal de daad bij het woord werd gevoegd en een netwerkborrel een aanvang nam.
Boek Digitaal Vakmanschap in de Architectuur
De inhoud van het congres Digitaal Vakmanschap in de Architectuur is terug te vinden in het gelijknamige boek. Boek Digitaal Vakmanschap in de Architectuur is een must voor iedereen die zich wil verdiepen in de nieuwe productiemethoden – 3D printing, robotificatie – en de rol daarin van de architect.
Het boek is hier te bestellen voor slechts €19,50.
Wijnand Beemster
Redacteur Acquire Publishing
Aankondiging Congres en boeklancering